De visie van Emmi Pikler
Emmi Pikler (1902- 1984) was een Hongaarse kinderarts. Tijdens haar opleiding kwam zij in aanraking met ideeën die later een deel van haar visie en werkwijze zouden worden: respectvolle benadering van kinderen en vrijheid in bewegen en spel. Na de geboorte en opvoeding van haar dochter, begeleidde zij gedurende tien jaar ouders in de opvoeding van hun kinderen, bij hen aan huis. Na de tweede wereldoorlog werd haar gevraagd om een weeshuis in Boedapest te leiden. Hier heeft zij haar visie en werkwijze verder toegepast en onderzocht. Ze leidde medewerkers op en zocht samenwerking met verschillende professionals op het gebied van kind-ontwikkeling. Huidig wetenschappelijk onderzoek onderbouwt de visie van Emmi Pikler en wat zij in haar levenswerk stelde en toepaste in de opvoeding en begeleiding van jonge kinderen.
Emmi Pikler gaat uit van het competente kind: een kind is in staat om vanaf zijn geboorte contact te maken met anderen, te communiceren wat hij wil en nodig heeft en zich te ontwikkelen naar zijn potentieel. Opvoeders en begeleiders hebben de rol van observator en gids. Zij dragen zorg en verantwoordelijkheid voor het creëren van een voorspelbare en veilige omgeving om de ontwikkeling van een kind te ondersteunen. Dit is de basis voor een gezonde en optimale ontwikkeling, waarin veilige hechting en relatie met de volwassene basisvoorwaarden zijn. Daarnaast is er ruimte en tijd voor de zelfstandige bezigheid en ontwikkeling van ieder kind in zijn eigen tempo en op zijn eigen unieke wijze.
De visie van Emmi Pikler gaat uit van drie pijlers:
- Zelfstandige bewegings- en spelontwikkeling;
- Aandachtige verzorging;
- Socialisatie.
“De baby leert in het verloop van zijn bewegingsontwikkeling niet alleen op zijn buik draaien, rollen, kruipen, zitten, staan en lopen, maar hij leert ook te leren. Hij leert zich zelfstandig met iets bezig te houden, interesse in iets te ontwikkelen, uit te proberen, te experimenteren. Hij leert moeilijkheden overwinnen. Hij leert de vreugde en de bevrediging kennen die ontstaan uit het slagen, het resultaat van zijn geduld en doorzettingsvermogen.”
“Door de manier van aanraken krijgt de baby belangrijke boodschappen over nabijheid, liefde en aandacht die door woorden niet zo gemakkelijk overgedragen kunnen worden.”
“Belangrijk is dat wij ons het wezenlijke eigen maken. Het wezenlijke is: Observeer! Leer je kind kennen! Als je werkelijk ziet wat hij nodig heeft, als je voelt wat hem werkelijk dwars zit, wat zijn behoefte is, dan zal je hem ook goed behandelen, zal je hem goed begeleiden en opvoeden.”