Slapen gaat niet altijd vanzelf. Wat kunnen we doen om kinderen hierin te begeleiden, zodat dit makkelijker wordt?

Vanuit mijn opleiding tot Piklerpedagoog in Lóczy Boedapest, heb ik de volgende adviezen m.b.t. slapen meegenomen:
* Sabbelen op de vingers (in het Piklerhuis werden nooit spenen gebruikt) kan een baby helpen in slaap te vallen. Dit is in het begin moeilijk als de baby zijn vingers nog niet kan vinden, maar als de volwassene hier geduld in heeft, zal het kind zichzelf hierin helpen;
* Een zogenoemd transitioneel object (doekje, knuffeltje, knuffeldoekje) kan een kind helpen om zelf in slaap te vallen;
* Orde en dagelijkse routine in het leven is heel belangrijk voor een kind. Deze dagelijkse routine dient aangepast aan de behoeften (verzorging als eten, verschonen, slapen en spelen) van een kind en ieder verzorgingsmoment heeft zijn eigen tijd (er is een tijdstip voor eten, voor spelen, voor verschonen en voor slapen). Een kind kan zich dan voorbereiden op het dagritme/ op wat er gaat gebeuren, omdat hij weet wat er gaat gebeuren;
* Gebruik aparte kleding voor het slapen, het kind weet dan dat bij deze kledij slapen hoort.
* Laat het kind slapen in een eigen bed, dit is beter voor ouder en kind en hun relatie.

Kort gezegd:
Bovenstaande handreikingen + een goede ouder- kind relatie + goede communicatie tussen ouder en kind kunnen goede slaap opleveren.

Huidige bekende oorzaken i.v.m. problemen met slapen:
– geen orde in de dag;
– geen dagelijkse routine;
– het kind de hele dag voortdurend borstvoeding/ flesvoeding geven;
– Het bed wordt niet meer gekend als slaapplek: om de kinderen in slaap te krijgen worden verschillende methodes gehanteerd, zoals wandelen met het kind in de armen of in een wandelwagen, wiegen met het kind, rondrijden in de auto. En soms wordt het bed gebruikt als strafplek, het kind wordt daar neergezet als een ouder wanhopig is of wanneer de ouder wil dat het kind haar niet volgt bij een of andere bezigheid. Als het bed een strafplek is, kunnen we niet van een kind verwachten dat hij daar rustig en ontspannen kan slapen.
Naast bovenstaande speelt mee dat ouders tegenwoordig worden overspoeld met (verkeerde) informatie. Verschillende disciplines vertellen ouders dat het goed is om hun kind zo veel mogelijk dicht bij zich te houden, omdat dit de relatie zou verbeteren. O.a. psychologen zeggen dat een kind bij zich in bed nemen de relatie ten goede komt. daarnaast mag de moeder het kind geen seconde alleen laten huilen en krijgen ouders het advies het huilen zo snel mogelijk te stoppen, zonder daarbij de oorzaak van het huilen te achterhalen.
Emmi Pikler heeft gezegd dat vooral in het eerste half jaar, maar ook daarna een kind soms huilt en dat wat we ook doen, we het niet kunnen laten stoppen met huilen. (Ik wil hierbij wijzen op de theorie van Aletha Solter, zie http://www.huilenbooszijnruzie.nl/index.php?pagina=solter.txt). Voor kinderen is het een leerproces om zelf in slaap te vallen (leren de vingers te vinden en zelf in slaap te vallen) en daarbij hoort huilen en soms kan dit leerproces lang duren. Emmi Pikler vertelde ouders altijd te zoeken naar een reden, wanneer een kind bleef huilen: hij heeft het koud/ warm of moet nog een boertje laten, enzovoort. Het kind elke keer oppakken wanneer hij huilt is een oplossing op dat moment, maar het weerhoudt de baby op dat moment ook van het leren om zelf in slaap te vallen.
Dr. Med. Mária Vincze adviseert ouders om wanneer een kind moeite heeft met in slaap vallen en blijft huilen (er is geen sprake van te warm/ koud, boertje laten, enzovoort), zichzelf een taak te geven, bijvoorbeeld de was doen. Je kunt dit ook vertellen aan het kind: “Jij kunt nu rusten in bed, ik ga de was doen.” Als de moeder klaar is met de taak, kan zij bij het kind gaan kijken, vaak slaapt het, maar als het nog huilt kan zij het kind gerust stellen en zichzelf daarna een andere taak geven.

Luister vooral naar het huilen van een kind en observeer en interpreteer waar zijn behoefte aan ondersteuning in het slaapproces ligt. Bij sommige kinderen is het voldoende om een hand op het kind te leggen, bij anderen om even langer in de slaapkamer te blijven staan.
Bij alle handreikingen moet gezegd worden dat er veel mogelijke slaapproblemen zijn en het moeilijk is om kant- en- klare oplossingen te geven, ieder probleem en ook ieder kind, gezin, persoon is anders! Er is geen standaardrecept!

Voor vragen over slapen en kinderen hierin begeleiden kun je me een bericht sturen via pedagogischbegeleiden@gmail.com